کافرون نام صد و نهمین سوره از سوره‌های قرآن است که بر محمد بن عبدالله نازل شد و در مصحف عثمانی قبل از سوره نصر و بعد از سوره کوثر قرار گرفته‌است و جایگاهش در ترتیب نزول بر اساس نظر محمدهادی معرفت سورهٔ هجدهم، پس از سوره ماعون و پیش از سوره فیل است. این سوره ۶ آیه داشته و در جزء سی‌ام قرار دارد.
از آن چهت که این سوره در رد درخواست کافرین و بت پرستان قبیله قریش مبنی بر اشتراک در عبادت به این معنی که یک سال همه مسلمانان در عبادت مانند کافرین عمل کنند و خدای آن‌ها را پرستش کنند و سال دیگر کافرین، الله را به روش آن‌ها بپرستند؛ نازل شد، به سوره کافرون نام‌گذاری شده‌است. طبری، مفسر اهل سنت، معتقد است که بت پرستان قبل از بیان درخواستشان، به محمد وعده اعطاء مال (به نحوی که ثروتمندترین مرد مکه شود)، ازدواج با هر زنی که وی بخواهد و پیروی از او را دادند؛ و پس از آن خواسته خودشان را مطرح کردند؛ و از آن جا که مخاطبین این سوره گروهی از قبیله قریش بودند، معنی کافرون (که در آیه اول آمده)، شامل همه کافران نمی‌شود و فقط دربردارنده این گروه خاص است.
غالباً این سوره را مکی می‌دانند اما ضحاک بن مزاحم و قتاده، مفسر اهل سنت، آن را مدنی دانسته‌اند. سوره کافرون در کنار ناس، فلق و اخلاص یکی از سوره‌های چهار قل است.
در سوره دو نوع تکرار وجود دارد، تکرار لفظی و تکرار معنوی. غالب مفسران معتقدند که تکرار در این آیات به جهت تأکید و ناامید کردن کامل مشرکان و نفی آیین آن‌ها است اما نظرات دیگری نیز مثل تعدد و اختلاف زمان وجود دارد.
در تفسیر آخرین آیه (لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ) اختلافات زیادی وجود دارد. سید محمدحسین طباطبائی، مفسر شیعه، آن را تأکید معنوی آیات قبل می‌داند، مرتضی مطهری، مفسر شیعه نیز آن را به عدم همزیستی اسلام با مشرکین (غیر اهل کتاب) تفسیر کرده‌است. فخر رازی، مفسر اهل سنت، نظریه حصر در معنای این آیه را مطرح کرده. برخی از مفسرین نیز قائل به تقدیر گرفتن معنای «اجر» شدند و برخی دیگر نیز مثل شیخ طوسی، مفسر شیعه، مخالف این نظر هستند.
در فضیلت این سوره روایات متعددی از شیعه و سنی نقل شده که ثواب قرائت سوره کافرون معادل با قرائت یک چهارم قرآن است. فخررازی، مفسر اهل سنت، معتقد است که این سوره در بیان یکی از چهار مقصد قرآن یعنی ترک کفر و بت‌پرستی است و به همین دلیل ثواب آن معادل یک چهارم قرآن است.
ثبت دیدگاه